Voor u ligt het eerste nummer van de 35^ste jaargang van dit tijdschrift, dat gedeeltelijk een themanummer is over ‘Nut en onnut van de cognitieve neurowetenschap voor de psychotherapie, psychiatrie en psychologie’. Die mondvol zullen we niet het hele nummer herhalen. Inkorting van ‘psychotherapie, psychiatrie en psychologie’ tot ‘psychotherapie’ ligt in lijn met het hoofdonderwerp van dit tijdschrift, hoewel in dit nummer ook af en toe aan de psychiatrie en de psychologie zal worden gerefereerd. Verder schrijven we in dit nummer gemakshalve meestal ‘neurobiologie’ in plaats van cognitieve neurowetenschap en doen we alsof het synoniemen zijn. Eigenlijk is dat onjuist: de cognitieve neurowetenschap is in feite een synthese van psychologie en neurobiologie. ‘Wat de cognitieve neurowetenschap onderscheidt van het eerdere onderzoek over de werking van de hersenen is een integratie van neurofysiologische ideeën over de bouw en werking van de hersenen en psychologische modellen voor de werking van de geest.’ (Wijnen & Verstraten, 2008. p. 9)

Het themagedeelte bestaat uit een introductie en drie hoofdartikelen. Op uitdrukkelijk verzoek van een van de auteurs vermelden wij dat de teksten van Verhaeghe, Vandenberghe en Leigh-Valles al in januari 2008 gereed en geaccepteerd waren voor publicatie. Gelieve, beste lezer, daar akte van te nemen.

Het is inmiddels ruim twee jaar geleden dat wij hen om een bijdrage over het bovengenoemde thema verzochten. Toen hun artikelen gereed waren, zijn deze een jaar op de plank blijven liggen. Reden van dit uitstel was onder andere een vermeend gebrek aan evenwicht in het themanummer als geheel: te veel kritiek, te veel aandacht voor het ‘onnut’, te weinig voor het ‘nut’ van de neurobiologie voor de psychotherapie. Maar naar onze mening zijn de bijdragen van genoemde auteurs weliswaar kritisch, maar geenszins eenzijdig, want genuanceerd en opbouwend.

Mocht u toch een andere mening zijn toegedaan of bijvoorbeeld van opvatting zijn dat de positieve aspecten van de cognitieve neurowetenschap te weinig worden benadrukt, dan nodigen wij u van harte uit een eigen bijdrage aan het debat te leveren. Anders gezegd: met dit nummer willen we een poging doen een discussie te starten over het nut en onnut van de neurobiologie voor de psychotherapie, de psychologie en de psychiatrie en wij hopen dat velen uwer een klinkende duit in het zakje zullen doen.

Een ander onderwerp dat in dit nummer aan de orde komt, is de toekomst van de psychotherapie, nu niet zozeer vanuit wetenschappelijk perspectief, maar als vak, als praktijk. In Forum is de lezing afgedrukt die Justine van Lawick hield op de Dag van de Psychotherapie, die op 19 december 2008 werd georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie. Daarin geeft zij haar (optimistische) visie op de toekomst van de psychotherapie. Ook hier hopen we op kritische reacties van de lezer.

Verder reageert Hafkenscheid, ook in Forum, op het artikel van Van der Heijden, Egger en Derksen over de psychotherapeutische diagnostiek in het algemeen en het gebruik van de MMPI-2 in het bijzonder. Van der Heijden cum suis reageren op hun beurt op die kritiek. Ook de reactie van Hafkenscheid is enige tijd blijven liggen. Toen hij deze bijdrage schreef, was hij niet op de hoogte van de reactie van Jaspers (2008). De route naar hun gelijkluidende conclusie is geplaveid met andere argumenten.

In de rubrieken Gelezen en Gehoord vindt u tot slot recensies van Jaspers en Spaans, en een congresverslag van Helderman.

Literatuur