Elk tijdsgewricht kent thema’s die vrijwel voortdurend in de volle schijnwerpers van de aandacht staan; elke stap wordt gevolgd en heeft de belangstelling van het grote publiek. Veel meer ongemerkt ontwikkelen zich tegelijkertijd andere thema’s, in de coulissen of achter het toneel. Voorgrond of achtergrond zegt weinig over de relevantie van een thema, zo leert de geschiedenis. In dit nummer halen auteurs een drietal zeer verschillende thema’s uit de coulissen op het toneel: implementatie, somatisatie en seksuele stoornissen.
Het eerste thema is implementatie van psychotherapeutische behandelvormen. In een zich snel ontwikkelende ggz dienen instellingen steeds vaker - en helaas ook soms steeds sneller achtereen - nieuwe behandelvormen in te voeren. De afstand tussen de tekentafel, waar een nieuwe behandelvorm zo goed bij een doelgroep lijkt te passen, en de dagelijkse praktijk waar de organisatie zich daarvoor niet leent, een behandelteam met een geschiedenis de klus moet klaren en individuele behandelaars met vaak te weinig steun alle obstakels moeten slechten - die afstand is groot.Hospers en Hafkenscheid verhalen onverhuld over de moeizame implementatie van een nieuw psychotherapeutisch behandelprogramma voor jonge veteranen in het Sinai Centrum. Dit relaas vertoont sterke overeenkomsten met de implementatieperikelen van een nieuwe behandeling voor adolescenten waarover Hutsebaut, Bales, Kavelaars, Van Gerwen, Van Bussbach en Verheul (2011) eerder in dit tijdschrift schreven, maar het resultaat lijkt positiever: volgens de auteurs staat er na tien jaar een effectief behandelprogramma.
Somatisatie is zo’n thema dat af en toe weer in de schijnwerpers staat, om vaak weer snel te verdwijnen. In het artikel vanKooijman en Koelen wordt duidelijk dat de associatie van somatisatie met een thema dat de laatste jaren wél in het brandpunt van de belangstelling staat - gehechtheid - nieuwe en interessante gezichtspunten oplevert. De auteurs geven een overzicht van literatuur en wetenschappelijk onderzoek rondom het begrip somatisatie, in relatie tot de gehechtheidsstijl, tot gehechtheid en het vermogen tot mentaliseren, tot gehechtheid en hyperactiviteit van het autonome zenuwstelsel en tot gehechtheid en medische consumptie. Kooijman en Koelen cirkelen als het ware om hun prooi (somatisatie) en kijken er vanuit allerlei invalshoeken naar. Aan het eind zijn de cirkels kleiner geworden, maar de prooi is nog niet overmeesterd …
Hoe groot de verbindingen tussen seksuologie en psychotherapie ook zijn, in hetTijdschrift voor Psychotherapie zijn seksuologische onderwerpen niet vaak aan te treffen.Drenth bespreekt in de serie ‘Een bijzondere casus’ een man met een tweetal seksuele pijnproblemen en houdt waarschijnlijk terecht rekening met een door hem verondersteld gebrek aan kennis bij de lezer. Hij begeleidt de gevalsbespreking met reflecties op de wetenschappelijke literatuur en eigen expertervaring, maar hij geeft ook praktische aanwijzingen om met dergelijke thematiek om te gaan. De casus laat zien hoe psychische en somatische factoren vervlochten zijn en hoe deskundigheid op die gebieden uiteindelijk tot verbetering van klachten kan leiden.
In dit nummer is de eerste column van een nieuwe columnist te lezen: Danielle Oprel. Zij schreef al eerder recensies en congresverslagen voor het tijdschrift. Nu heeft ze met de redactie afgesproken om ons de komende twee jaar, twaalf afleveringen lang, te verrassen met haar perspectief op alles wat een psychotherapeut maar in de dagelijks praktijk kan tegenkomen.We verwelkomen haar van harte en zijn benieuwd!
Als laatste een vooraankondiging. Er zijn veranderingen op til bij het tijdschrift. Na de belangrijke personele wisselingen van de laatste jaren, komen er mogelijk wijzigingen in de context: vanaf 2013 zal een nieuw contract met de huidige uitgever ingaan; dit geeft ruimte om ook ons licht bij andere uitgevers op te steken. Daarnaast overleggen bestuur en redactie van het tijdschrift met de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie over samenwerking. Wat er ook uit moge komen, de inzet is behoud van kwaliteit en waar mogelijk verbetering, en inspelen op de mogelijkheden die digitalisering ons biedt.We houden u op de hoogte.
