Jaar na jaar selecteren Chess en Hertzig uit de in een bepaald jaar in de Anglo–Amerikaanse vaktijdschriften verschenen artikelen er een groot aantal voor publikatie in boekvorm. Dit keer een dertigtal, uit 1990.

Voor de belangstellende psychotherapeut is het van belang te weten op welke wijze zij hun selectie samenstelden ofwel ordenden. De redactie onderscheidde een zevental noemers, te weten: ontwikkelingsonderzoek (zeven artikelen), stress, vulnerabiliteit en taalonderzoek (elk drie artikelen), temperamentonderzoek, diagnose en behandeling en psychosociale kwesties (elk vier artikelen) en klinische syndromen (zes artikelen). Lovenswaardig is dat elke reeks van thematisch geordende artikelen voorafgegaan wordt door een verantwoording van de redactie. In verzamelbundels komt dit niet vaak voor.

Opvallend blijft, ik schreef hierover ook in mijn bespreking van de bundel uit 1990 (Verheij, 1991), dat de psychotherapie geen aandacht krijgt, dat wil zeggen nauwelijks tot het interessegebied van de samenstellers lijkt te behoren. Ter illustratie omvat het thema ‘diagnose en behandeling’ twee neurologisch en neuropsychologisch geënte bijdragen en twee artikelen betreffende psychofarmacotherapie van aandachtsgestoorde hyperactieve respectievelijk van agressieve kinderen. De beperking en de kracht van deze bundel zijn daarmee aangegeven: een uiterst interessante en weloverwogen selectie van ontwikkelingspsychologisch, ontwikkelingspathologisch en klinisch materiaal zonder enige uitwerking naar de directe praktijk van de psychotherapeut.

Een aantal bijdragen wil ik apart vermelden: Pennington schrijft over de ‘genetics of dyslexia’; Maziade en collega's over ‘Extreme temperament and diagnosis’; Petti en Vela geven een overzicht van ‘Borderline disorder of childhood’; Flament en collega's rapporteren over een prospectief onderzoek naar obsessief–compulsieve stoornissen bij kinderen. Ook komen de psychologische effecten van chronisch ziek zijn (Eiser) en angststoornissen bij kindergeneeskundige patiëntjes (Benjamin en anderen) aan de orde.

Opvallend in deze verzamelbundel is het grote aantal bijdragen over actuele psychologische en psychopathologische thema's. Voorbeelden zijn: kinderen en hun vaders na echtscheiding van de ouders, lange–termijn–effecten van psychosociale interventies en het geven van voeding bij ondervoede kinderen, longitudinaal onderzoek naar drugsgebruik door en de psychologische gezondheid van adolescenten en de belevingen van studenten over de dreiging van een nucleaire oorlog.

Als laatste bijdrage in het boek is de zevende Jack Tizard Memorial Lecture opgenomen, van de hand van Hersov, over diverse aspecten van adoptie.

Concluderend: tenzij een thema voor de lezer van belang is in verband met een onderzoek of een eigen specialisme, raad ik psychotherapeuten die met kinderen en adolescenten werken aan, dit boek vooral te beschouwen als een uitstekende verzameling Anglo–Amerikaanse artikelen die een achtergrond vormen voor de psychotherapeutische praxis. Daadwerkelijke handvatten komt u er niet in tegen.

Literatuur