In de beroepscode van de psychotherapeut staan drie beginselen als uitgangspunt voor de bejegening van de cliënt: a respect voor de persoon van de cliënt, b zorgvuldigheid en deskundigheid, en c verbod om misbruik van positie te maken. Persoonlijk vind ik het prachtig om deze beginselen in onze code terug te zien. Zij staan in mijn ogen voor een mensvisie die gebaseerd is op gelijkwaardigheid en die aanzet tot een genuanceerd kijken naar de medemens. Dat wil niet zeggen dat elk gedrag acceptabel is of door ons geaccepteerd wordt, maar de code gebiedt ons goed te kijken, geen snelle oordelen te vellen en niet te denken dat we de waarheid in pacht hebben.
In de huidige tijd zijn deze uitgangspunten soms moeilijk vast te houden. Er gebeuren om ons heen veel heftige zaken, waardoor de neiging kan ontstaan om te polariseren en/of te vervallen tot simplificaties. Juist nu is het essentieel dat wij als beroepsgroep blijven uitdragen dat genuanceerd kijken noodzakelijk is. We moeten niet alleen binnen onze therapiekamers, maar ook in de samenleving functioneren als verbinders en bruggenbouwers. In dit nummer is dan ook weer een keur aan artikelen te vinden, die een dergelijke visie uitdragen.
Swanny Kremer, Esther Lammers, Roel Pieters en Bert Molewijk bespreken een nieuw ethisch stappenplan voor moreel beraad met patiënten en medewerkers in de (forensische) psychiatrie. Quin van Dam laat zien hoe je doodsangst bespreekbaar kunt maken en wijst op de kansen die dat biedt om te komen tot verdere verbinding. Peter Daansen, Ariadne Verdelis en Anton Hafkenscheid houden, in hun artikel over de therapeutische relatie en empathie in cognitieve gedragstherapie, een pleidooi voor meer aandacht.
Meer over angst is terug te vinden in het verslag van Fiona Willgeroth van een studiemiddag over cluster-C-persoonlijkheidsstoornissen. Danielle Oprel schrijft in haar column over de stress en de waarde van onze beroepsregistraties. Om het compleet te maken, eindigen Monique Buitenhuis en Lidwien Geertjens met het bespreken van een tuchtrechtzaak die leidt tot een kritische zelfinspectie van onze beroepsgroep.
Soms vind ik dat wij psychotherapeuten te streng voor ons zelf zijn, dat we overgenuanceerd zijn en te veel begrip hebben. Maar Nobelprijswinnaar Bertrand Russell verzuchtte ooit: ‘The whole problem with the world is that fools and fanatics are always so certain of themselves, and wiser people so full of doubts.’ In tijden als deze ben ik trots op de waarden waar we voor staan, inclusief de twijfel. Ik wens u veel leesplezier.
